Wanneer is het tijd om het tutje weg te nemen of af te bouwen?

dossier Baby's hebben van nature een grote zuigbehoefte. Ze worden niet voor niets zuigelingen genoemd. Een tutje kan helpen om aan die grote zuigbehoefte te voldoen, maar wanneer is het tijd om het tutje weg te nemen? We vroegen het aan logopediste Bregje Hoogmartens.

Lees ook: Slaapcoach Nathalie van Snuggles and Dreams over tutjes en duimen

"De mond speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van een baby. Ze fungeert niet alleen voor het opnemen van voeding, maar ook om de omgeving te ontdekken. En zuigen aan de borst of fles, op de duim, vinger(s) of het tutje geeft baby’s onder andere een geruststellend gevoel," vertelt Bregje Hoogmartens. "Tussen 9 en 12 maanden neemt deze natuurlijke zuigbehoefte af. Veel peuters en kleuters vinden het echter nog steeds fijn om te zuigen, en toch is het beter om het tutje weg te nemen als je kindje 1 jaar geworden is." Bregje geeft daarvoor twee belangrijke redenen. We vatten de info hieronder samen.

Lees ook: Afgestemd opvoeden: tut of geen tut?

Effect van tutje op het gebit

© Getty Images

Benamingen als een "orthodontische speen" doen vermoeden dat er speentjes zijn die minder nadelig zijn of beter zijn dan andere, maar dat is niet zo. Alles wat een goede tongpositie in rust verhindert (tegen het gehemelte dus), kan nadelig zijn voor de orofaciale groei.

Als een kind een open beet heeft, bestaat het risico dat een infantiel slikpatroon in stand wordt gehouden. Daarbij beweegt de tong tijdens het slikken naar voren (tussen de tanden) in plaats van naar boven richting het gehemelte en zo ontstaat er een tongpersgewoonte. Hierdoor wordt er te veel kracht op de tanden gezet, waardoor deze in dezelfde positie of nog verder uit elkaar gaan staan. Ook wanneer het tutje niet in de mond zit, hangt de mond gewoonlijk open en verslappen de spieren. Dit noemen we open mondgedrag. Hierdoor kunnen de lippen onvoldoende druk uitoefenen op de tanden waardoor deze naar voren gaan staan. In beide gevallen spreken we dan van een malocclusie (respectievelijk een verticale en/of horizontale open beet). Hoe vroeger de tong de mogelijkheid krijgt om zijn natuurlijke rustpositie aan te nemen, hoe groter de kans dat de open beet zich nog kan herstellen voor de eerste tandenwissel.

Lees ook: De impact van een tutje op het gebit van je kindje

Effect van tutje op de taalontwikkeling

Daarnaast vormt de speen een belemmering voor de communicatieve ontwikkeling. Kinderen met een speen in de mond imiteren minder geluidjes, terwijl dit juist zo belangrijk is voor de vroege spraakontwikkeling. Een speen in de mond heeft ook negatieve gevolgen voor de spraakverstaanbaarheid.

Het tutje wegnemen of het gebruik ervan op tijd afbouwen is dus belangrijk. Ouders zien er vaak tegenop, maar meestal valt het afscheid van het tutje beter mee dan verwacht.

Lees ook: Stoppen met tutje? 'Denk als je peuter/kleuter'