Perinatale en postnatale OCS: dwanghandelingen of duistere gedachten die steeds terugkeren

dossier Marie steekt haar baby’tje in bad. Het kleintje geniet en lacht terwijl Marie een washandje neemt. Uit het niets schiet er een gedachte door haar hoofd: ‘Wat als ik mijn kindje nu laat verdrinken?’ Vreselijk, zoiets zou ze toch nooit doen? Of wel? Ondertussen heeft ze ontdekt dat ze aan een postnatale OCS lijdt, zoals heel veel andere mama’s.

Wat is een perinatale of postnatale OCS?

Iemand met een obsessief-compulsieve stoornis (OCS) heeft last van dwanghandelingen die hij steeds wil herhalen, óf van - vaak duistere - dwanggedachten die altijd maar blijven terugkeren zonder dat je het zelf wil. Bijvoorbeeld over het vermoorden of pijn doen van iemand. Bij een perinatale OCS duiken de symptomen op tijdens de zwangerschap, bij een postnatale of postpartum OCS na de bevalling, maar de stoornis is niet per se gelinkt aan een postnatale depressie. De spookgedachten kunnen weer wegebben als de vrouw er zeker van is dat ze weet hoe ze voor haar baby moet zorgen. Anders kan cognitieve gedragstherapie helpen, en er kan ook medicatie voorgeschreven worden.

Wanneer moet je naar de dokter?

Het is aangeraden om hulp te zoeken als je merkt dat je dagelijks leven eronder lijdt. Klinisch psycholoog Reine Vander Linden: "Het probleem is dat moeders er vaak niet over durven te praten, en áls ze het wel doen, bestaat de kans dat hun omgeving meegaat in de angst, waardoor er nog meer stress en leed veroorzaakt wordt. Die angst negeren, is geen goed idee, want de ene angst leidt tot de andere: ik ben bang om kwaad te doen, ik ben bang om bang te zijn, en dan ben ik bang voor mijn angst om bang te zijn. De mama moet dus kunnen praten met iemand die ze vertrouwt en die haar niet zal veroordelen.”

Moet je je zorgen maken?

Vander Linden wil de vrouwen in kwestie geruststellen: “Een perinatale of postnatale OCS is vaak het gevolg van een sterk verantwoordelijkheidsgevoel. Als moeder ervaar je een acute vorm van stress. Een kind krijgen is volledig nieuw, het is normaal dat zoiets eng is. Het is normaal dat je denkt aan de erge dingen die kunnen gebeuren. Je wil eigenlijk net voorkomen dat er iets ergs gebeurt met je baby. Uit die alertheid bouw je een bepaalde angst op die zich vertaalt in duistere gedachten. Die gedachten zijn dus eigenlijk een soort beschermingsmechanisme en bij sommige moeders zal dat zo excessief zijn dat het zich uit in een obsessieve stoornis. Omdat er niet over gepraat wordt, denken sommige moeders dat ze abnormaal zijn, terwijl dat zeker niet het geval is. Het is een natuurlijke reactie. Het is bovendien belangrijk om te weten dat het gaat om gedachten, en niet om handelingen.” De kans dat iemand met zo’n OCS effectief z’n kind pijn doet, is heel miniem.

Lees hier de getuigenis van Marie.

Bron:
https://vvad.be
https://www.dwang.eu

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist

Laatst bijgewerkt: juni 2023

Delen Whatsapp Tweet Mail