dossier
Steeds meer vrouwen kiezen voor een onderwaterbevalling. Dat kan zowel thuis als in het ziekenhuis, maar er zijn wel enkele punten waarmee je rekening moet houden.
• Warm water ontspant het lichaam zodat je minder stress hebt en meer endorfines (natuurlijke pijnstillers) worden aangemaakt. Het doet ook de bloeddruk en hartslag dalen, en bovendien zorgt het ontspannend effect van water ook voor minder stress bij de baby.
• Bevallen onder water zou de pijn wat verzachten.
Uit cijfers van het Studiecentrum voor Perinatale Epidemiologie (SPE) blijkt dat zeven op tien Vlaamse vrouwen bij hun bevalling een epidurale verdoving krijgen. In kraamafdelingen die de kans bieden om onder water te bevallen, zou dat slechts bij twee op de tien het geval zijn. Het zou uiteraard ook kunnen dat vrouwen die kiezen voor onderwaterbevalling opteren voor een meer natuurlijke en minder technische aanpak van een bevalling. Of dat vrouwen die kiezen voor een epidurale verdoving liever niet onder water bevallen.
• In water kun je makkelijker bewegen. Bovendien draagt het water het gewicht van de baby en vermindert zo rug- en/of andere pijnen.
• Vaak een snellere ontsluiting, een vlottere arbeid en bevalling.
• Water zorgt voor een grotere soepelheid van de weefsels van het perineum, waardoor je de kans op inscheuren en inknippen verkleint.
• De geboorte in water maakt de overgang naar de buitenwereld voor de baby wat minder bruusk.
• Baby's die in water worden geboren, hebben vaak een betere Apgar-score.
• Als je te vroeg in bad gaat, kan de weeëneffectiviteit verminderen.
• Je loopt meer kans op een genitale infectie of een postpartumbloeding.
• De kans dat de baby infecties oploopt is ook iets groter.
• Er is een klein risico dat de baby te vroeg zelfstandig begint te ademen, waardoor hij water inslikt.
• Er is ook een klein risico dat de navelstreng breekt als de baby naar het wateroppervlak wordt gevoerd.
Hoewel er veel ziekenhuizen voorzien zijn op onderwaterbevallingen, zijn er ook veel materniteiten waar enkel de arbeid onder water kan en de eigenlijke bevalling niet. Informeer dus op voorhand.
De vroedvrouw die je zal bijstaan, moet voldoende ervaring hebben met onderwaterbevallingen. Het gewone bad is meestal niet geschikt, omdat het moeilijk 100% gedesinfecteerd kan worden, en ook een plastic speelgoedbadje volstaat niet. Je zal dus normaal gezien speciaal ‘zwembadje’ of bevallingsbad moeten huren. De vroedvrouw kan je daarbij helpen. Het bad is een stuk groter dan een gewoon bad (ongeveer 1,80 op 1,50m) en voorzien van een speciale hoes voor eenmalig gebruik.
Je kan het bevallingsbad best dicht bij een aan- en afvoer van water plaatsen, in een kamer die groot genoeg is, zodat de vroedvrouw gemakkelijk via alle kanten rond het bad kan. De kamer moet ook warm genoeg zijn: 22 à 24°C. Hou er rekening mee dat het vullen van het bad drie kwartier tot één uur in beslag kan nemen. Gebruik daarvoor zuiver kraantjeswater, zonder toevoeging van badolie en dergelijke. Om veiligheid en comfort te garanderen, kan je ook best enkele voorzorgen nemen, denk bijvoorbeeld aan anti-slipvloeren en speciale matjes, thermoregulerende kranen, een waterresistent hoofdkussen, richtbare douchekop...
• De kwaliteit van het badwater is superbelangrijk. Het moet kiemvrij water zijn, in een kiemvrij bad. Regelmatig een staalcontrole van het badwater is noodzakelijk.
• Omdat baden de weeën kan temperen, wacht je beter dat je regelmatige, sterke weeën hebt.
• De temperatuur van het badwater moet 37-38°C bedragen. Te warm badwater kan nadelig zijn voor de baby.
• Om de veiligheid van de baby te verzekeren moeten de harttonen regelmatig worden gecheckt.
• Als optimale prenatale voorbereiding op een onderwaterbevalling organiseren sommige kraamklinieken speciale lessen onder leiding van een kinesist en/of vroedvrouw.
Een onderwaterbevalling is alleen mogelijk voor gezonde vrouwen met een ongecompliceerde en voldragen zwangerschap (+ 37 weken). Onderwaterarbeid en -bevalling wordt sowieso afgeraden bij:
• bekkenvernauwing
• abnormale ligging van de baby (vb stuitligging)
• vroeggeboorte (< 37 weken) en/of groeiachterstand bij de baby
• meerlingenzwangerschap
• litteken van een vroegere keizersnede
• pre-eclampsie
• placentaproblemen (placentaloslating, voorliggende placenta…)
• noodzaak tot intense controle/monitoring van de moeder (bijvoorbeeld als er meconium in het vruchtwater zit)
• voortijdig breken van de vliezen (of meer dan 18 uur voor eigenlijke bevalling);
• een zware bevalling in het verleden (vb met ernstig bloedverlies)
• als de mama koorts (meer dan 38°C) heeft, diarree, een infectie (urineweginfectie, actieve herpes, HIV, hepatitis B of C…), diabetes, epilepsie, een fysieke beperking…
Een epidurale verdoving is niet mogelijk bij een onderwaterbevalling.
Als er zich tijdens de arbeid complicaties voordoen (bijvoorbeeld abnormaal bloedverlies, bloeddrukstijging, abnormale hartslag van de foetus, enz.) moet je onmiddellijk uit het bad en ‘op het droge’ bevallen. De nageboorte vindt sowieso uit het bad plaats.
Lees ook:
Hoe kan je veilig thuis bevallen?
Alles over je geboorteplan
Schrik voor de bevalling?
Is een navelstreng rond de hals gevaarlijk?
Zo ziet 10 cm ontsluiting eruit
Alles over de geboortelijst
Bronnen:
https://kce.fgov.be
www.azsintjan.be
www.nieuws.kuleuven.be
www.umcg.nl
https://sezz.be
https://americanpregnancy.org
https://www.cochrane.org
 |
 |
