3 weken zwanger

dossier Eigenlijk is dit de eerste week dat je écht zwanger bent. De eisprong en de bevruchting gebeuren meestal ongeveer 2 weken na het begin van je laatste maandstonden. Is de bevruchting eind vorige week nog niet gebeurd, dan zal ze in de loop van deze week waarschijnlijk gebeuren. Na de geslachtsgemeenschap zoeken miljoenen zaadcellen hun weg naar de eicel die zich in de eileider bevindt. Normaal dringt één zaadcel de eicel binnen. In een eerste fase ligt de zaadcel tegen de wand van de eicel en versmelten de celwanden tot één grote cel, de zygote. In een volgende fase smelten ook de celkernen samen tot één celkern. Deze eerste celkern van het embryo vormt zich binnen 12 tot 20 uur na de bevruchting. Nadien deelt die eerste embryocel zich en start de ontwikkeling van het embryo.

Mama tijdens week 3

• Hormonale veranderingen
  Het embryo en het baarmoederslijmvlies scheiden tijdens de ontwikkeling van het embryo verschillende hormonen af. Een van die hormonen is het humaan choriongonadotrofine (hCG) dat onmiddellijk na de innesteling wordt gevormd. Dit is het zwangerschapshormoon dat opgespoord wordt bij een zwangerschapstest. Tot ongeveer de zevende week van de zwangerschap verdubbelt de concentratie van hCG in het bloed zich iedere 2 dagen. Tijdens de negende tot tiende week worden de hoogste hCG-serumconcentraties gemeten bij de moeder. Daarna zakt de waarde, maar blijft stabiel tot het einde van de zwangerschap. Dit hormoon zal er onder meer voor zorgen dat je menstruatie uitblijft, het eerste duidelijke teken dat je zwanger bent. Het zorgt voor de aanmaak van de placenta en stimuleert indirect ook de aanmaak en afscheiding van een verhoogde hoeveelheid oestrogenen en progesteron, die nodig zijn om de zwangerschap in stand te houden. hCG is ook verantwoordelijk voor de misselijkheid in het begin van de zwangerschap.
• Spijsverteringsstelsel
  De vrucht heeft veel voedingsstoffen, vitamines en mineralen (ijzer en kalk) nodig. Bij een normaal voedingspatroon kan je daarin voorzien. Je hoeft dus niet ‘voor twee’ te eten. Onder invloed van hormonen uit de placenta verhoogt het bloedsuikergehalte en de hoeveelheid vrije vetzuren in het bloed. Je kan in de komende weken een onbedwingbare zin in en plotselinge tegenzin tegen bepaalde etenswaren krijgen. Door de verminderde darmbewegingen kan je ook last krijgen van verstopping.
• Urinewegstelsel
  Je nieren moeten meer bloed zuiveren dan normaal. Dit heeft tot gevolg dat er niet altijd de normale hoeveelheid zout uit het bloed kan worden gehaald (waardoor de bloeddruk kan toenemen) en dat niet alle glucose terug opgenomen wordt (waardoor er een kleine hoeveelheid suiker in de urine zit). Tegen het einde van de zwangerschap komt de urineblaas wat in de verdrukking, waardoor je vaak moet plassen of de plas niet goed kan ophouden of juist moeite hebt met plassen.
• Huid
  Je huid zal in de komende weken een aantal zwangerschapstekenen vertonen. De tepelhof en de tepels zullen donkerder worden, de bultjes in de tepelhof groter. Je kan ook zwangerschapsstriemen (striae) krijgen, vooral op de buik en soms op de borsten. Dat is een gevolg van kleine scheurtjes in het onderhuidse bindweefsel.
• Zintuigen
  Opvallend is dat de reuk- en smaakzin bij de zwangere vrouw veranderen, gepaard gaande met zwangerschapslusten en afkeer van bepaalde etenswaren en geuren.
• Motorisch stelsel
  Door de verweking van bepaalde ligamenten neemt de beweeglijkheid van de bekkenverbindingen toe, wat gunstig is voor de bevalling. Maar daardoor kan er ook instabiliteit van de gewrichten optreden, wat pijn in het bekken, onderbuik en benen kan veroorzaken. Soms treden ’s nachts spierkrampen op, vooral in de kuitspieren als gevolg van de iets belemmerde bloedtoevoer naar de benen door de vergrote baarmoeder.
• Voorplantingsstelsel
  In de baarmoedermond vormt zich een slijmprop, met een antibacteriële werking. De baarmoeder zal groeien, tot 30 cm lang en 20 cm breed, en een gewicht van ongeveer 1000 gram. Ook je borsten zullen groeien door toename van het klierweefsel, verhoging van de doorbloeding en vochtophoping.

Je baby tijdens week 3

• De bevruchte eicel of zygote bevindt zich in de eileider op weg naar de baarmoeder. De zygote bevat 46 chromosomen, 23 van de zaadcel en 23 van de eicel. Alle erfelijke kenmerken van de baby in wording zitten hierin vervat (geslacht, haarkleur, kleur van de ogen, enz.).
• Na 24 uur deelt de zygote een eerste keer. Om de twaalf tot vijftien uren verdubbelen de cellen. Na nog drie delingen ontstaat een 16-delig bolletje, de morula. Deze bevindt zich nu in de buurt van de baarmoeder. Ongeveer vier dagen na de bevruchting is de bevruchte eicel uitgegroeid tot een met vocht gevuld blaasje, de blastocyst. De celdelingen gaan onverminderd door, de prille vrucht wordt groter.
• Soms splitst de bevruchte eicel al vóór dag 5 in tweeën, zodat er een identieke eeneiige tweeling ontstaat. De meeste eeneiige tweelingen ontstaan tussen dag 5 en dag 9.
• Zes dagen na de bevruchting hecht de blastocyt zich vast aan de baarmoederwand. Dit is de innesteling. Tegen de tiende dag na de bevruchting is de innesteling helemaal afgerond.
• Zodra de blastocyt zich ingenesteld heeft in de baarmoeder, deelt hij zich zeer snel verder en begint hij te differentiëren. Een deel ervan zal uitgroeien tot de placenta. Het andere deel van de blastocyt ontwikkelt zich tot het embryo. Tegelijkertijd vormt er zich een vruchtzak met vruchtwater rond die cellen om het embryo te beschermen.

Lees ook: Wat is het verschil tussen een prenatale screening en een prenatale diagnose?

Lees ook: Medicatie tijdens de zwangerschap: wat mag en wat mag niet?